TÜİK verilerine göre, 2015 Haziran ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 6.9 azalarak 11 milyar 996 milyon dolara, ithalat yüzde 12.5 azalarak 18 milyar 201 milyon dolara, dış ticaret açığı yüzde 21.6 oranında azalarak 7 milyar 912 milyon dolardan 6 milyar 206 milyon dolara gerilemiş.
Böylece Haziran ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 65.9’a yükselmiş.
2015 Ocak-Haziran döneminde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.2 azalarak 80 milyar 67 milyon dolardan 75 milyar 512 milyon dolara düşmüş.
Bu dönemde ithalat da yüzde 10.9 oranında düşmüş ve 119 milyar 785 milyon dolardan 106 milyar 746 milyon dolara gerilemiştir.
Toplam ihracat içinde Avrupa Birliği’nin payı 2014 yılı Haziran ayında yüzde 46 iken 2015 Haziran ayında ancak yüzde 46.1 olabilmiştir.
AB’ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 6.6 azalarak 5 milyar 535 milyon dolara gerilemiştir.
İhracatta ilk sırayı 1 milyar 138 milyon dolar ile Almanya almıştır.
Bu ülkeyi 814 milyon dolar ile İngiltere, 689 milyon dolar ile Irak ve 595 milyon dolar ile İtalya izlemiştir.
İthalatta ilk sırayı Mayıs ayında olduğu gibi yine Çin almış; Çin’den yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 artarak, 2 milyar 40 milyon dolara ulaşmıştır.
Çin’i 1 milyar 891 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 744 milyon dolar ile Rusya ve 1 milyar 10 milyon dolar ile İtalya takip etmiştir.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yeralan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93.5’tir.
Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3.8, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 35’tir.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içindeki payı yüzde 14.8 oldu.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81.3’tür.
Yüksek teknolojili ürünlerin 2015 Haziran ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 14.8, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 45.5’tir.
Bu verilere göre Türkiye ihracatta zorlanmaktadır.
İhracattaki düşüşte, küresel ölçekte dış ticaret hacminin daralması ve Dolar/Euro paritesindeki değişim etkili olmaktadır.
İhracatta yerimizde sayar bir görünümü yaratan temel nedenleri sıralamaya çalışırsak;
- Türkiye’nin yüksek katmadeğerli ya da sermaye yoğun (yüksek teknoloji ürünü) mallar ihraç edememesi, ihracatı artırmayı engellemektedir (Tablo 1).
- Türkiye son on yıldır ihraç ürünleri gamında değişiklik yapamamıştır.
- Türkiye benzer ürünleri ihraç eden ülkelerin baskısı altındadır (Örneğin; tekstilde başta Çin, Uzak Doğu’nun baskısı ileri düzeylerdedir. Zaman içinde gelişmişlik düzeyi Türkiye’nin altında olan ülkeler de rekabet piyasasına girmektedir).
- En fazla ihraç ettiğimiz ürün olan otomotivde yurtiçinde kalan katmadeğer düşüktür.
- Politik nedenle Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarlarındaki konumu zayıflamıştır (Örneğin; yılın ilk yarısında Kuzey Afrika’ya yapılan ihracat yüzde 15.8 azalmıştır).
Verilerde turizm gelirlerinde de ciddi düşüşler yaşandığı görülmekte. Örneğin; Mayıs ayında turizm gelirleri geçen yıla göre yüzde 7.4 azalarak 2 milyar 110 milyon dolara gerilemiştir.
Yılın ikinci çeyreğinde (Nisan-Haziran) ise turizm gelirleri 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 13.8 oranında düşerek 7 milyar 733 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir.
Önümüzdeki süreçte Türkiye ekonomisinde yaşanmakta olan patinaja, yeniden seçime gidilme ve terörün neden olduğu riskler de eklenmiştir.
2014 sonunda 800 milyar dolar olan Türkiye’nin gayri safi milli hasılası, doların 3 lirayı görmesiyle 594 milyar dolara geriledi.
Bu gelişme, kişi başına düşen milli geliri de 1 Ocak 2015’ten bu yana 10 bin 404 dolardan 7 bin 714 dolara çekti.
Halen yüzde 3 civarında seyreden büyüme hızındaki yetersizliğin işsizliği daha da artırabileceği, kaygı yaratan bir diğer husustur.
Tüm bunlar dikkate alındığında son yıllarda ekonomide yaşanılan patinajın ihracatı da olumsuz etkilediği görülmekte...
2015’i bu karmaşa içinde geçirirken, umudumuz erken seçim sonrası olumsuzlukları geride bırakıp 2016’ya iyi bir başlangıç yapabilmek olmalı.
Ekonomideki Patinaj İhracatı Olumsuz Etkiliyor mu?
Paylaş