İş hayatını yeniden şekillendiren Pandemi’de şirketlerin gündeminin baş köşesinde; ‘İnsan Kaynakları (İK) varlıklarını korumak, şirketin verimliliğini artırmak, İK varlığını ve dolayısıyla şirketin varlığını geleceğe güvenle taşıyabilmek’ yer alıyor. Şirketler, kurum, kuruluşlar, işletmeler, KOBİ’ler özetle her ölçekteki organizasyon; en değerli varlıkları ‘İnsan Kaynakları’nı bugün teknoloji yardımıyla yönetiyor. İK alanında geliştirilen yazılımlar ve hizmetler, organizasyonların İK Yönetimi’nde başarısını güçlendiriyor.
‘İK Teknolojileri ve Hizmetleri’, İK yönetiminin daha kolay, hızlı, verimli ve stratejik olmasını sağlıyor. Daha verimli, mutlu ve hızlı çalışan İK da şirketin karlılığını, müşteri memnuniyetini ve verimliliğini artırmasına, daha kolay planlama yapmasına, tedarik zincirini daha iyi yönetmesine, başarılı bir istihdam ve veri yönetimine, verilerin korunmasına, daha stratejik kararlar alınmasına, şirketin sürdürülebilirliğini sağlamaya yardımcı oluyor.
Pandemi ile en öne çıkan trendlerden biri de İK Teknolojileri ve Hizmetleri ile organizyondaki tüm çalışanların sağlığını takip ederek, korumaya devam etmek ve sürdürülebilir bir sağlık yönetimine sahip olmak.
Dünyanın önde gelen insan kaynakları danışmanlık şirketlerinden ManpowerGroup’un, 2022 işgücü piyasasını şekillendiren 20 trendi açıkladığı ‘The Great Realization’ başlıklı rapora göre; çalışanların yüzde 49’u daha iyi bir refah düzeyi için başka bir şirkete geçeceğini söylüyor. 10 çalışandan 3’ü tükenmişliği önlemek için daha fazla ruhsal sağlık günü, 10 kişiden 4’ü hangi günlerde uzaktan çalışacaklarını seçebilmek ve bu günleri her hafta değiştirme esnekliğine sahip olmak, 4 çalışandan 3’ü yaptıkları işle ilgili motive ve tutkulu hissetmek istiyor. Çalışanların yüzde 64’ünün isteği; günlük çalışmalarının bir parçasının toplumun iyileşmesine yardımcı olması. 2030’a kadar 35 yaşın altındaki kişiler işgücünün yüzde 75’ini oluşturacak. Şirketlerin yüzde 30’undan fazlası hâlihazırda çeşitlilik ve kapsayıcılık eğitim programları uyguluyor.
Rapora göre; 3 kurumdan 1’i önümüzdeki yıl yapay zekâ teknolojisine daha fazla yatırım yapmayı planlıyor. Dünya çapında 5 kurumdan 1’i, IT proje yöneticileri, yazılım geliştiriciler, siber güvenlik analistleri, yapay zekâ ve makine öğrenmesi uzmanları da dahil olmak üzere nitelikli teknoloji yeteneği bulmakta zorlanıyor. Endüstriler genelinde yapay zekâ teknolojilerine yapılan yatırımlar artmasına rağmen 5 kurumdan 1’i bu becerileri gerektiren roller için yeterli yapay zekâ uzmanı bulamıyor. IT (yüzde 23) ve imalat (yüzde 21) rolleri, daha fazla teknoloji yatırımı nedeniyle en fazla sayıda personel sayısı değişikliklerini görecek. 100’den fazla çalışanı olan kurumların yüzde 76’sı, harici işe alımlarda yetenek ve kişilik testleri gibi değerlendirme araçları kullanıyor.
ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, yeni çalışma modellerinin yaygın şekilde denendiğini, esnekliği artırmak için hibrit ve uzaktan çalışma yöntemleri uygulandığını, bu modellerin 2022’de de artmaya devam edeceğini söyledi.
Microsoft’un 8 ülkede 8 farklı endüstride uzaktan çalışma imkanı bulunmayan 9600 saha çalışanıyla yürüttüğü araştırması ‘Microsoft İş Trendleri Endeksi Özel Raporu’na göre; saha çalışanlarının %62’si çalıştıkları şirketin yeni bir kültür yaratmayı önceliklendirmediğini belirterek, iş hayatında çalışana değer veren bir kültürün parçası olmak istediklerini belirtiyor. Araştırmaya göre; hemen hemen tüm işletmeler ‘çalışan iyiliğini sağlama’ ve ‘etkili iş sonuçları alarak büyüme’ arasında denge kurmakta güçlük çekiyor, yeni teknolojiler heyecan yaratıyor ancak saha çalışanlarının teknolojik yetkinliği yeterli değil.
Microsoft Türkiye İş Çözümleri Direktörü Ozan Öncel, “Ofis dışında bulunan saha çalışanlarının üretkenliği, deneyimi, saha bilgileri ve öngörüleri şirketler için her geçen gün daha da değerli hale geliyor. Bu çalışanların kurum bilgi ağına katılımının sağlanmasının önümüzdeki dönemde en önemli başlıklarından biri olacağına inanıyoruz” dedi.
İK yönetiminin amacı ve işlevleri
Şirketin ileri bir seviyeye kendini taşıyabilmesinde hayati önemdeki İK, daha çok işe alım ve müşteri ilişkileri olarak algılansa da bir işletmenin tüm ilişkilerini kapsayan önemli bir iletişim birimi. İK’nın görev ve sorumluluğunda çalışanların işe başlamasından sonra çalışma ortamlarının uygunluğunun sağlanması ve verimliliklerini arttırıcı aksiyonların alınması da var. Küresel marka olmada da önemli bir yere sahip İK, daha nitelikli personel çalıştırmayı, çalışanlardan, ürün ve hizmet üretiminde daha fazla verim almayı, toplam kalite yönetimini güçlendirmeyi, zaman ve maliyet tasarrufunu ve karlılığın artırılmasını sağlıyor.
Çalışanların özlük ilişkilerinden sorumlu İK’nın görev ve sorumlulukları şöyle:
• İşe alım: İşe alımların yasalara uygun yapılmasını sağlamak.
• İK stratejileri geliştirmek, planlama ve yönetim. Şirketin hedeflerine yönelik planlama yapmak, şirket çıkarlarının önde tutulması, finansal konular ve pazar payının artırılması için iletişim çalışmaları, farklı iletişim stratejileri geliştirmek.
• Çalışma ortamlarının uygunluğunun sağlanması, çalışan ve yöneticiler, müşteriler ile şirket ve tedarik zinciri arasında sağlıklı iletişimi sağlamak, çalışanların iş ortamındaki refah düzeylerinin artırılmasını sağlayarak işe motive etmek.
• Eşitlik, adalet, şeffaflık: Çalışanlar arasında eşitliğin sağlanması, iş veriminin artırılması için ücret ve diğer yan haklarda adil düzenlemeler yapmak ve bu konularda şeffaflığın sağlanması.
• Yetenek yönetimi.
• Verimi artırıcı faaliyetler; eğitim ve etkinlikler.
• Şirketin uyarı, disiplin cezası gibi yaptırımlarının düzenlenmesi ve doğru bir ilerleyiş sağlanması.
• Kişi veya kişilerin işten çıkarılma sürecini de takip etmek.
İK Bilgi Sistemi ve E- İnsan Kaynakları Yönetimi (E-İKY)
“Bir organizasyonun İK, personel faaliyetleri ve örgütsel birim özellikleriyle ilgili ihtiyacı olan verilerin toplanması, saklanması, korunması ve güncelleştirilmesi için sistematik bir süreçtir” diye tanımlanan İK Bilgi Sistemi, işletmenin stratejik ve yönetsel kararlar vermesine yardımcı oluyor. İK Bilgi Sistemleri, İK tarafından kullanılan ve oluşturulan manuel ve otomatik verilerin parçalarının toplanması, kaydedilmesi, süreçlenmesi, saklanması, analiz edilmesi, yönetilmesi, yayılması ve iletişiminin sağlanmasını içeriyor. (Kaynakça: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi Medya ve İletişim Önlisans Programı, İnsan Kaynakları Yönetimi, Öğretim Görevlisi Mustafa Öcal).
E-İnsan Kaynakları Yönetimi (E-İKY), “İnsan kaynakları departmanının fonksiyonlarını yerine getirebilmek için, bilgisayar sistemlerini, interaktif elektronik medyayı ve telekomünikasyon ağlarını kullanabilmek” olarak tanımlanıyor. (Kaynakça: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Metin Allahverdi, 2006).
İK Bilişim Teknolojileri, Modülleri, Yazılımları, Çözümleri ve Uygulamaları
Yeni Nesil İK Yazılımları, İK Yazılımları / HR (Human Resources) Yazılımları, İnsan Kaynakları Yönetimi (Human Resources Management-HR Management), Bulut İK Yazılımı / Bulut İK Programı, Yapay Zeka (Al) ve İK Teknolojisi, Büyük Veri (Big Data), Nesnelerin İnterneti (IoT), Bulut Bilişim, Robotik İşleme Otomasyonu (RPA), Nesnelerin İnterneti (IoT), Makine Öğrenmesi, Derin Öğrenme, Sensörler, Personel Takibi (PDKS) / Personel Bilgi Sistemi /Özlük Yönetimi, İş İlişkileri Yönetimi, İşgücü Yönetimi, Kişisel Bilgi Yönetimi, Sosyal Tanıma, KVKK, İK Yönetimi Analitikleri, İşe Alma / Seçme ve Yerleştirme, İK ve Organizasyon, İK Analizi ve İşgücü Planlaması, Zaman ve Devamlılık Yönetimi / Zaman ve İzin Yönetimi / Online İzin Takip Yazılımı / Personel İzin Takip Programı, Ücret, Hak, İzin, Zimmet ve Harcırah Yönetimi / Bordro Programı / İK ve Bordro Hesaplama Yazılımı / Bulut Tabanlı Bordro Programı / Ücret Entegrasyonu, Kariyer Planlama Yönetimi, Performans Değerlendirme Sistemi / Performans Yönetimi, Yetenek Yönetimi / Yetenek ve Performans Yönetimi, Başarı ve Gelişim Yönetimi, Personel Ödüllendirme / Bayi Ödüllendirme / Satış Ekibi Ödüllendirme, Satış Teşvik / Masraf Takibi / Bütçe Yönetimi / Personel Bütçesi, Sağlık, Güvenlik ve Uyumluluk Yönetimi / İş Sağlığı, Siber Güvenlik / Yüksek Veri Güvenliği, İş İlişkileri Yönetimi, İş Süreçleri Yönetim Platformu, Sistem Yönetimi, Arşiv Yönetimi, Raporlama, Puantaj Takibi, Kurum Kültürü Analizi, Sadakat Programı / Sadakat Programları / Müşteri Sadakat Programları / Son Kullanıcı Sadakat Programı / Mobil Sadakat Uygulamaları, Eğitim Yönetimi / Kurumsal Eğitim Yönetimi, Liderlik ve Yetkinlik Gelişimi.
İnsan Kaynakları (İK) nedir?
Kurum, kuruluş ve işletmenin ürün veya hizmet üretebilmesi için ihtiyaç duyulan kaynakların başında gelen ‘İnsan Kaynakları (İK / Human Resources-HR)’; “Kurum, kuruluş ve işletmelerde gereken verimli işgücünün (İK) sağlanması, organizasyondaki yeri ve görevlerinin planlanması, örgütlenmesi, yönetilmesi, eğitilmesi, yüksek performansla işlev görebilmesinin sağlanması, elde tutulması için yapılan çalışmalar ve bu konuda politikaların belirlenmesini üstlenen çok yönlü bir disiplin” olarak tanımlanıyor.
İnsan Kaynakları Yönetimi (Human Resources Management-HR Management); “İşe alımdan işten çıkarmaya, müşteri, işveren, çalışan ilişkilerinin ve birbirleriyle iletişiminin yönetilmesine, işgücünün ve şirketin verimliliğini artırmaya ve sürdürülebilirliğini sağlamaya kadar İK’nın bütün alanlarında şirketin planlanan geleceğine ulaşması için doğru ve problem çözücü adımların atılması” diye niteleniyor. Şirketlerin kurumsallaşma yolculuklarından verimli ve kaliteli üretime kadar her aşamada etkin rol oynayan İK Yönetimi, bir başka tanıma göre; “Şirketlerdeki işe alım, daha iyi İK oluşturulması ve mevcut İK’nın verimli kullanılması için uygulanan yöntemler ve süreçler bütünü.”
İK Bilişim Teknolojileri’nin işletmelere faydaları
• Şirketin sürdürülebilirliğini sağlamada öncü rol oynar, kurum kültürünün gelişimine katkıda bulunur. İşletmeye, rekabet avantajı, hız, verimlilik, maliyet ve zaman tasarrufu, planlanan geleceğine ulaşması için doğru ve problem çözücü adımlar atılmasını, çalışan, işveren ve müşteri memnuniyetiyle mutluluğunu artırmayı, yetenek ve performans yönetimiyle çalışanlardan maksimum verimlilik alınmasını, daha iyi İK oluşturulmasını sağlar.
• Çalışanların ve işyerinin sağlık takibini, işletme ürün ve hizmetlerinin güvenliğini sağlamaya yardımcı olur
• Müşteri sadakatini, çalışan bağlılığını artırır.
• Dijital dönüşüm sürecinde dijital beceriler kazandırarak işletmeyi geleceğe hazırlar.
• Markalaşma yolundaki işletmeyi hedeflerine yakınlaştırır.