İnşaat malzemeleri sanayi üretiminde; Yüzde 47’lik artış

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Ağustos 2021 Sektör Raporu’nda şu tespitler yer aldı: İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2020 yılında pandeminin ortaya çıkardığı yeni koşulların etkileri altında kaldı. Pandemi ile 2020 Nisan’da üretim yüzde 24.1, Mayıs’ta yüzde 26.8 daraldı. Sanayi üretimi 2020 Haziran’da ise hızlı bir geri dönüş yaptı ve yüzde 27 arttı. Bu geri dönüşte kamunun inşaat sektörüne verdiği destekler ve yarım kalmış inşaatlardaki canlanma etkili oldu.

2021 yılının ikinci yarısında ise hem iç hem de dış talepte önemli bir canlanma yaşandı. Kamunun inşaat sektörüne yönelik destekleri ile hareketlenen inşaat işleri yurt içinde talebi olumlu etkiledi. Yurt dışında ise küresel tedarik zincirinde yaşanan bozulma ve artan navlun fiyatları gibi etkiler ile Türkiye’ye yönelik inşaat malzemesi talebi genişledi. Buna bağlı olarak artan ihracat da sanayi üretimini destekledi.

İnşaat malzemeleri sanayi üretiminde büyüme 2021 yılında da kesintisiz olarak devam ediyor. Yılın ilk çeyrek döneminde inşaat malzemeleri sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 büyüme gösterdi. Geçen yılın ilk çeyreğinde de sanayi üretiminin yüzde 8 arttığı dikkate alındığında bu yılın ilk çeyreğindeki yüzde 17 büyüme oldukça önemli bir gösterge oldu.

2021 yılının ikinci çeyreğinde ise sanayi üretiminde artışlar çok daha yüksek gerçekleşti. İnşaat malzemeleri sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemlerine göre Nisan’da yüzde 67.2, Mayıs’ta yüzde 47.3 ve Haziran’da ise yüzde 26.5 arttı. Geçen yılın ikinci çeyreğinde inşaat malzemeleri sanayi üretimi yüzde 8 daralmışken bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 47 üretim artışı gerçekleşti. Bir başka deyişle geçen yılın üretim kaybının çok üzerinde bir üretim artışı sağlandı. İç ve dış pazarda yaşanan yüksek talep üretimde de yüksek artışlar getirdi.

İnşaat sektörü ikinci çeyrekte yüzde 3.1 büyüdü
2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 3.3 büyüme gösteren inşaat sektörü yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3.1 büyüdü. Böylece inşaat sektöründe yılın ilk yarısındaki büyüme yüzde 3.2 olarak gerçekleşti. Pandeminin etkilerinin en yüksek yaşandığı geçen yılın ilk yarısında inşaat sektörü yüzde 5.3 daralma göstermişti. İnşaat sektörü 2021 yılının ilk yarısında geçen yılın kayıplarını henüz tam olarak telafi edemedi. TÜİK ayrıca 2020 yılına ilişkin yüzde 3.4 olan inşaat sektörü küçülmesini yüzde 5.5 olarak güncelledi.

İkinci çeyrekte inşaat harcamaları 208.1 milyar TL
2021 yılının ikinci çeyreğinde inşaat harcamaları cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 49.2 arttı ve 208.1 milyar TL olarak gerçekleşti. İkinci çeyrekte inşaat faaliyetlerinde büyüme daha çok baz etkisi ile oldu. Bununla birlikte ilk kez bir çeyrek dönemde 200 milyar TL harcama büyüklüğü aşıldı.

Genel ekonomi ile inşaat sektörü büyümelerinde ayrışma devam etti
İnşaat sektörü ile ekonominin genelinde yaşanan büyüme arasındaki pozitif ilişki bir süredir bozulmuş ve ekonomideki büyümeye karşı inşaat sektöründe küçülme yaşanmıştı. 2020 yılının genelinde de aynı negatif ayrışma sürmüştü. 2021 yılının ilk iki çeyrek döneminde ise inşaat sektörü de büyüme göstermesine karşın ayrışma devam etti. Nitekim ilk iki çeyrekte ekonominin geneli ve diğer sektörlerde yüksek büyümeler gerçekleşti. İnşaat sektöründe ise büyüme sınırlı kaldı.

63. Genel Kurul’da ilk 6 ay değerlendirildi
Çimento sektörünün çatı örgütü TÜRKÇİMENTO, 2020 Faaliyet Yılı 63. Genel Kurulu’nu Ankara’da gerçekleştirdi. TÜRKÇİMENTO Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Yücelik, 2021 yılının ilk 6 ayını da şöyle değerlendirdi: “2021 yılı 6 aylık dönemde çimento üretimi geçen yıla oranla yüzde 26’lık artışla 37 milyon tona çıkarken, iç satışlar yüzde 29 artışla 28.3 milyon tonu buldu. Bu yılın ilk 8 ayındaki ihracatın 12.3 milyon tonu çimento; 8.5 milyon tonu ise klinkerden oluştu. Tüm bu gelişmelere rağmen sektördeki fiyatlar, maliyet artışının çok daha altında seyretmektedir. 2021 Ağustos’ta petrokok fiyatları geçen senenin Ağustos’una göre yüzde 270 artış gösterirken, elektrik ve ithal kömür fiyatları sırasıyla yüzde 62 ve yüzde 197 artış göstermiştir.”
TÜRKÇİMENTO CEO’su Volkan Bozay ise ”Sektörün halihazırda 30-35 milyon ton kapasite fazlasının olduğu bir dönemde çimento ihracatına kısıt getirilmesini istemek, diğer bir ifadeyle ekonomimize sağlanacak katmadeğerin gözetilmemesi, ülke kaynaklarının atıl bırakılması anlamına gelmektedir. Bu durum ayrıca ülkemizde ihracat odaklı faaliyet gösteren yabancı sermayeyi de olumsuz etkileyecektir” dedi.

Temmuz’da  ihracat 2.33 milyar dolara ulaştı
Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi’nin Temmuz 2021 sonuçlarına göre, inşaat malzemeleri sanayisinde ihracatın büyüme performansı yavaşladı. İnşaat malzemeleri ihracatı miktar olarak 5.06 milyon ton, değer olarak 2.33 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Uzun tatiller nedeniyle çalışma gün sayısının önemli ölçüde azalması, buna bağlı olarak dış ticaret faaliyetlerinin de zayıflaması nedeniyle Temmuz’da daha sınırlı bir performans gösterdi. İhracat 2021 yılı Temmuz’da 2.33 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Temmuz’da ihracat, 2.89 milyar dolar ihracatla rekor seviyeye ulaşan Haziran ihracatının altında kaldı. 2021 yılı Temmuz’da inşaat malzemeleri ihracatı miktar olarak 5.06 milyon ton olarak gerçekleşti.

İhracat birim fiyatlarında artış sürüyor
İnşaat malzemeleri sanayisinin ortalama yıllık ihracat birim fiyatı Temmuz’da geçen yılın Temmuz’una göre yüzde 31.4 arttı. 2020 Temmuz’da ortalama ihracat fiyatları 0.35 dolar/kg iken 2021  Temmuz’da 0.46 dolar/kg oldu. 2021 Temmuz’da inşaat malzemeleri ithalatı ise 631 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalat bir önceki Haziran’a göre geriledi. 2021 Temmuz’da inşaat malzemeleri ithalatı 227 bin 478 ton oldu. İnşaat malzemeleri sanayi ithalat birim fiyatı 2020 Temmuz’da 2.85 dolar/kg iken 2021 Temmuz’da 2.77 dolar/kg’a düştü.

Alt ürün gruplarında ihracat miktar olarak azaldı
Temmuz’da 8 alt ürün grubunun 7’sinde ortalama ihracat birim fiyatları 2020 Temmuz’a göre yükseldi. Küresel emtia ve nihai ürün fiyatlarındaki artış etkili oldu. Temmuz’da demir çelik ürünlerinin ortalama ihracat birim fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42.2, mineral ürünleri yüzde 9.3, elektrik malzemeleri ve teçhizatları yüzde 38.8, ağaç ve ahşap ürünleri yüzde 23, metal bazlı ürünler yüzde 15 yükseldi. Temmuz’da 8 alt ürün grubunun 6’sında ihracat miktar olarak geçen yılın Temmuz’unun altında gerçekleşti. Temmuz’da en yüksek ihracat miktar artışı yüzde 17.2 ile metal bazlı ürünlerde gerçekleşti, elektrik malzemeleri ve teçhizatlarında yüzde 17.9 ve mineral ürünlerde ise yüzde 10.5 azaldı.

2021 Temmuz’unda 8 alt ürün grubunun 6’sında ihracat değer olarak yükseldi. Yüksek artışlarda baz etkisi ile fiyat artışları etkisi de bulunuyor. Temmuz’da değer olarak en yüksek ihracat artışı yüzde 41.9 ile demir çelik ürünlerinde yaşandı, metal bazlı ürünlerde 35.2 olarak gerçekleşti. Gerileme ise prefabrik yapılar ve mineral ürünlerde oldu.