Doğru strateji, izlenebilirlik, kalite, yüksek karlılık; Veri Toplama Teknolojileri ile Endüstri 4.0’a yolculuk

Veri ekonomisi çağında uzmanlar, ancak verisini yönetebilen, güvenliğini sağlayabilen, müşterilerinin ve çalışanlarının kişisel verilerini koruyabilen büyük ölçekliden KOBİ’lere her ölçekteki şirketin, işletmenin, kurum, kuruluş ve organizasyonun sürdürülebilir olacağını vurguluyor.
Üretimden satışa, satış sonrasından, lojistik, taşımacılık, depolama ve tedarik zincirine kadar her alanda ve her operasyonda verilerin toplanması ve işlenmesi, üretimin takibi, verimlilik, karlılık, hız ve çevikliğin artırılmasında ‘Veri Toplama Teknolojileri’ öne çıkıyor. ‘Veri Toplama Teknolojileri’nin etkili kullanılması, organizasyonların daha stratejik, veriye dayalı ve rekabet avantajı sağlayan bir konumda olmalarına yardımcı oluyor. Bu nedenle; birçok sektörde bu teknolojilere olan talep artıyor ve veri yönetimi becerisi, işletmelerin başarısında önemli bir rol oynuyor.
Üretim aşamasında veri toplamak endüstride büyük kayıpların önlenmesine yardımcı oluyor. Baştan sona başarılı bir ‘Veri Toplama’ sistemi kurulduğunda yaşanabilecek tehlikeli durumlarda acil çözümler üretilerek olaylara müdahale edilebiliyor. Veri toplama sistemi, sahada olan basınç, hava akımı, kapı açıklık süresi, debi seviyesi, su seviyesi gibi ihtiyaç olabilecek her türlü ölçü verilerini veri tabanında tutar. Bu verilerse sistem yöneticisinin ekranına çıktı olarak gelir. Anlaşılamayan verileri anlamlı çıktılara dönüştüren ‘Veri Toplama Teknolojileri’, hem işletme yöneticileri hem de potansiyel müşterilere fayda sağlıyor. Saha içerisinde işleyen prosesin kayıtlarının tutulması, saha hakkında detaylı bilgi almayı sağladığı gibi kaliteyi de artıyor. Proseste ters giden veya eksik olan olaylara müdahale etmeye olanak sunan ‘Veri Toplama Teknolojileri’, üretimin aksamasını engelleyerek hataları telafi ediyor ve ürünlerin çok daha kaliteli hale gelmesini sağlıyor. Ayarlanılan seviyelerin dışına çıkıldığında da bu teknolojiler, hızlıca uyarıyor.
Endüstri 4.0, özellikle üretim sürecinde fabrikalarda neredeyse insanlardan bağımsız olarak kendi kendilerini koordine ve optimize ederek üretim yapabilecek ‘akıllı fabrikalar’ demek. Endüstri 4.0’a, kısacası endüstrinin geleceğine giden yolun yapıtaşlarını ‘Veri Toplama Teknolojileri’ oluşturuyor. Bu teknolojilerin en öne çıkanları ise OT / VT (Otomatik Tanıma ve Veri Toplama Sistemleri: AIDC-Automatic Identification and Data Capture) Teknolojileri, Nesnelerin İnterneti (IoT), Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT), Giyilebilir Teknolojiler ve insan müdahalesi olmadan nesnelerin otomatik olarak tespiti, tanımlanması, nesneler hakkında bilgi toplanması, toplanan bu verilerin el ile saymadan bilgisayar sistemlerine doğrudan giriş yapılmasını sağlayan tüm teknolojiler.
Karar verme süreçlerini destekleyen, performans analizini, müşteri deneyimini, pazar analizini ve rekabet stratejilerini, geliştirmeye olanak sunan ‘Veri Toplama Teknolojileri’,  risk yönetimine yardımcı olur, inovasyon ve Ar-Ge süreçlerini destekler. Sağlık hizmetleri ve tıbbi araştırmalarda kullanılacak geniş veri setleri oluşturma konusunda da önemli rol oynayan ‘Veri Toplama Teknolojileri’, enerji verimliliği ve çevresel takip için de önemli.
‘Veri Toplama Teknolojileri’nin en büyük artısı ise izlenebilirlik sağlaması; çeşitliliğin yanı sıra ürünlerin, objelerin veya proseslerin (üretim, stoklama, satış, depolama, paketleme, sevkiyat vs.) daha rahat ve hatasız takip edilebilmesi, izlenebilmesi, daha net verilerin toplanabilmesi. Bir üretim tesisinde bir ürünün ne zaman üretildiği, hangi aşamalardan geçtiği, ne zaman sevk edildiği, ambara veya depoya ne zaman gönderildiği, o ürünün o an nerede olduğu gibi her türlü bilginin elde edilmesi mümkün olduğu gibi iade gibi işlemlerde geriye dönük izleme de yapılabiliyor.
Tüm bu izlemelerde kısa zamanda kısa yoldan ‘doğru bilgiye’ ulaşılabiliyor. Tamamıyla sektör bağımsız ve sistem odaklı olan bu sistem ve cihazlarla ürünün üzerinde ne tür bir kimliklendirme işareti olursa olsun, ne tür bir sistemle izleniyor olursa olsun, her hal ve koşulda hatasız ve net bilgiye ulaşmak mümkün. Sağlanan hız, verimlilik, kalite, zaman ve maliyet tasarrufuyla birlikte bu da doğru stratejiye ulaşmak, yüksek karları ve kaliteyi yakalamak ve başarılı bir Endüstri 4.0 yolculuğuna başlamak demek.
Veri toplamanın amaçları: Veri kaydı. Veri depolama. Gerçek zamanlı veri görselleştirme. Kayıt sonrası veri incelemesi. Çeşitli matematiksel ve istatiksel hesaplamalar kullanarak veri analizi. Rapor oluşturma.

Veri toplama türleri
1) Olay Bazlı Endüstriyel Veri Toplama Sistemleri.
2) Zaman Bazlı Endüstriyel Veri Toplama Sistemleri.
Zaman bazlı veri toplama sistemlerinde, otomasyona girilen zaman zarfları sürecinde veriler kaydediliyor. Zaman aşımından sonra ise ekrana veriler bir çıktı halinde gelerek o sürede örneğin; basınç değeri değişimlerini gözlemlemek mümkün. Olay bazlı veri toplama sistemlerindeyse basınç yükseldiğinde, debi seviyesi taştığında uyarı veriyor. Sistem verileri kaydederken beklenmedik olaylarla karşılaştığı zaman direkt olarak anlamlı çıktılar halinde uyarıları ekrana getirerek faciaların önlenmesini sağlıyor.

Veri Toplama Teknolojileri
Yapay Zeka (Al), Yapay Zeka Teknolojileri, Yapay Zeka Mühendisliği, Makine Öğrenmesi (Machine Learning), Derin Öğrenme (Deep Learning), İş Zekası Çözümleri, İş Analitiği, Endüstri 4.0, Endüstri 4.0 Veri Toplama, Büyük Veri (Big Data), Veritabanı Yönetimi, Veritabanı Yönetim Sistemleri, Veri Ambarı, Veri Madenciliği, Veri Kümeleme, Veri Depolama, Veri Görüntüleme, Veri Toplama Ünitesi (DAQ), Veri Analizi, EDI- Elektronik Veri Değişimi, Veri Merkezi (Datacenter), Yeni Nesil Veri Merkezleri, KVKK Yönetimi, Veri Maskeleme ve Şifreleme, Veri Kaybı Önleme (DLP) Yazılımları, Veri Sızıntısı Önleme (DLP) Testi, Üretimden Veri Toplama ve Yönetim Sistemleri, Üretimden Veri Toplama, Üretimden Veri Toplama ve Raporlama, Makinelerden Veri Toplama, Kalite Veri Toplama, PLC Veri Toplama, Nesnelerin İnterneti (IoT), Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT), Sensörler ve Dönüştürücüler, Sinyal Koşullayıcılar, Analog-Dijital Dönüştürücüler (ADC’ler), OT / VT (Otomatik Tanıma ve Veri Toplama Sistemleri-AIDC-Automatic Identification and Data Capture) Teknolojileri, Barkodlar (Barkod Okuyucular, Barkod Yazıcılar), Auto-ID, QR Code, Karekod (Data Matrix), RFID (Kablosuz Tanıma Teknolojisi) Teknolojileri (RFID Yazıcılar, RFID Etiketler), OCR (Optical Character Recognation-Optik Karakter Tanıma),  Akıllı Kartlar (Smart Card-Temaslı / Temassız), Mobil Terminaller, Optik Karakter Tanımlama, Plaka Tanıma Sistemleri, EDS-Elektronik Denetleme Sistemi, Giyilebilir Teknolojiler, 5G Teknolojileri, Beacon: Düşük Enerjili Bluetooth (Bluetooth low-energy-BLE) Teknolojisi, NFC (Near Field Communication- Yakın Alan İletimi) Teknolojisi.
MES (Manufacturing Execution System-Üretim Yönetim / Yürütme Sistemi), PLM (Product Lifecycle Management-Ürün Yaşam Döngüsü), ERP (Kurumsal Kaynak Planlama), SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition- Denetleme Kontrol ve Veri Toplama), Müşteri Deneyimi Yönetimi (CEM veya CXM) / CRM (Customer Relationship Management-Müşteri İlişkileri Yönetimi), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM) Teknolojileri, Tedarik Zinciri Mühendisliği, SRM (Supplier Relationship Management-Tedarikçi İlişkileri Yönetimi), Bulut (Cloud) Bilişim Teknolojileri, Güçlendirilmiş Edge, Sanal Gerçeklik Teknolojileri (Sanal Gerçeklik (VR), Artırılmış Gerçeklik (AR), Karma Gerçeklik (MR), Genişletilmiş Gerçeklik (XR) Teknolojileri), Metaverse (Sanal Evren), Otonom Robotik Sistemler, Dronelar, RPA (Robotik Süreç Otomasyonu), Sohbet Robotları (Chatbotlar), Akıllı Sesli Asistanlar, Dokuman ve Arşiv Yönetim Sistemleri, Elektronik Dokuman Yönetim Sistemleri, E-Fatura, E-Arşiv, E-Defter, E-İrsaliye, Siber Güvenlik Çözümleri.

Veri toplama nedir, ne işe yarar?
Veri toplama; “Sistematik bir şekilde hedeflenen değişkenler üzerine bilgi toplama ve ölçme işlemidir ve bu sayede, ilgili sorular yanıtlanıp sonuçları değerlendirebilir. Araştırmanın veri toplama bileşeni, fizik ve sosyal bilimler, beşeri bilimler ve işletmeyi de içeren tüm çalışma alanlarında ortaktır” diye tanımlanıyor. Bir başka tanıma göre; “Belirli bir amaç kapsamında bilgilerin elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemler. Elde edilen bu veriler eşliğinde araştırmacının belirlediği sorun için en ideal çözümün bulunması hedefleniyor.” Bütün veri toplama çalışmalarının amacı, daha sonra zengin veri analizine çevrilecek olan kaliteli kanıtları yakalamak ve ortaya atılan sorulara inandırıcı ve güvenilir bir cevap oluşturulmasını sağlamak.

‘Veri Toplama Teknolojileri’nde yeni trendler
Kenar Bilişim (Edge Computing), 5G Teknolojisi, Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi Entegrasyonu, Sensörlerin Çeşitlenmesi ve İyileştirilmiş Algılama Teknolojileri, Blockchain Tabanlı Veri Güvenliği, IoT (Nesnelerin İnterneti), Veri Görselleştirme ve Analitik Araçlarında Gelişmeler, Çevresel ve Sürdürülebilir Veri Toplama, Federatif Öğrenme (Federated Learning), Geospatial Veri Analitiği, Veri Monetizasyonu, Kişisel Veri Güvenliği ve Gizliliği, Quantum Veri Toplama ve İşleme, Etkileşimli Veri Analitiği ve Gömülü Analitikler, Veri Yönetimi Otomasyonu.

Fornax, veri toplama yazılımlarıyla rekabette avantaj sağlıyor
Veri toplama konusunda kapsamlı bir hizmet sunan Fornax Software, müşterilerine özel ihtiyaçlarına yönelik çözümler üretiyor ve veri toplama süreçlerini optimize ediyor.
Fornax, öncelikle, mevcut ürünleri FireBee veri toplama yazılımlarıyla sistemden alınabilecek verileri tek bir veri tabanında toplayarak işe başlıyor. Sonrasında geliştirdikleri veri modülleri ile verileri anlamlı kalıplara getirerek, veri analitiği ve iş zekâsı çözümleriyle değerini maksimize ediyor.
Web tabanlı arayüzleri ile anlık veya geçmişe yönelik raporlar ve bilgilendirme ekranları ile saha kontrolünü sağlıyor. İşletmeler bu sayede saha üzerinde her şeyi anlık olarak takip ve kontrol altına alabiliyor. Gerçekleşecek arıza veya kalite kaynaklı üretim hataları en başında fark edilip muhtemel zararların önüne geçebiliyor.
Teknolojik olarak, sürekli olarak güncellenen ve ölçeklenebilir bir altyapı sunması ile müşterilerinin büyüme süreçlerinde esneklik kazanmalarını sağlıyor. Yüksek performanslı veri toplama araçları ve web tabanlı arayüzleri ölçeklenebilirlik en büyük avantajları arasında yer alıyor.
Fornax böylece hızlı veri işleme, kaliteli analizler ve gerçek zamanlı veriye erişim gibi önemli avantajlar sağlayarak müşterilerinin rekabetçi bir konuma gelmelerine yardımcı oluyor. Fornax bir yazılım firması kadar mühendislik firması olmasından dolayı veriyi üreten noktalarda da (PLC, IOT Cihazlar vb.) müşterilerine destek olabiliyor.