Dijitalleşme e-Dönüşümü de hızlandırdı

Dijital dönüşüm ve teknolojinin gelişimi şirketlerin iş yapış şekillerini de olumlu etkiledi. Geleneksel yöntemler yerini dijital araçlara bırakıyor. Özellikle teknolojik yazılımlar etkinliğini artırdıkça e-dönüşüm uygulamalarına ilgi artıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), yıllık cirosu 5 milyon TL’yi geçen tüm mükelleflere 1 Temmuz 2020 itibariyle e-Fatura ve e-Arşiv Fatura’ya geçme zorunluluğu getirmişti. Aynı tebliğ kapsamında 1 Ocak 2021 itibariyle e-Defter uygulamasına, kara ve deniz yolu ile yolcu taşımacılığı yapan mükelleflere ise 1 Ocak 2021 tarihinde e-Bilet uygulamasına geçiş zorunlu oldu. GİB tarafından yapılan yeni düzenleme ile; e-fatura ve e-arşive geçiş zorunluluğunda ciro limitleri değişti. 2021 yılı brüt satış hasılatı 4 milyon TL, 2022 ve müteakip hesap dönemleri için 3 milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin e-fatura geçişi zorunlu oldu. E-fatura sistemine geçecek işletmelerin e-defter uygulamasına geçiş tarihi ise 1 Ocak 2023 oldu.

e-fatura tutarı 9.9 trilyon liraya ulaştı
Maliyet avantajıyla birlikte e-faturaya ilgi de her geçen gün artıyor. Zorunluluk sürecinden sonra başlayan hızlı büyüme rakamlara da yansımış durumda. GİB verilerine göre 2020’de düzenlenen e-fatura tutarı bir önceki yıla göre yüzde 106 artarak 9.9 trilyon liraya ulaştı. 2020’de yıl sonu itibariyle 106 milyon beyanname iletildi. e-fatura uygulamasını kullanan mükellef sayısı geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 77 arttı ve 332 bin 400’e ulaştı. Düzenlenen e-fatura sayısı da yüzde 52 artışla 366 milyon 655 bin 334’e çıktı. Anadolu Ajansı’nın derleme haberine göre ise 19 bin 297 mükellef e-Fatura uygulamasını entegrasyon yöntemiyle kullandı ve uygulamanın başından bu güne 93 firma teknik kılavuzlarda belirtilen testleri başarılı şekilde tamamlayıp ‘özel entegratör’ izni aldı. Geçen yıl sonu itibarıyla 300 bin mükellef, özel entegratörler üzerinden e-Fatura uygulamasına dahil oldu, bu dönemde 13 bin 100 mükellef de GİB Portal üzerinden e-Fatura düzenledi. e-arşiv uygulamasında ise 2020 itibariyle 321 bin 700’e ulaştı. e-bilet uygulamasında ise 20 entegratöre ulaşılırken uygulamadan 189 mükellef yararlandı.

Pandemi e-dönüşümü hızlandırdı
Pandemi döneminin dijital dönüşümü hızlandırması aynı zamanda e-dönüşüm sürecine de olumlu yansıdı. Özellikle temasın en asgariye indirildiği dönemler, e-fatura, e-arşiv, e-irsaliye, e-defter, e-bilet gibi uygulamalar ile bir yandan maliyetleri düşürüp tasarruf imkanı sağlarken bir yandan da işlemlerin hızlanmasını sağladı.  Türkiye’nin e-dönüşümü, 2012’de Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) ilk olarak e-defter zorunluluğunu getirmesiyle başladı. Bu noktadan itibaren Türkiye’deki raporlama zorunlulukları genişlemeyi sürdürdü. Zamanla zorunlulukların kapsamı genişleyip yeni vergi mükellefleri zorunluluk kapsamına girdikçe, zorunluluklara uyması gereken mükellef sayısı da arttı. Sonuç olarak günümüzde, işletmelerin çeşitli e-uygulamaları yönetebilen ve bu uygulamaların karmaşıklığını azaltan bir sistemi benimsemesi gerekiyor.