Akciğer kanseri nedenleri ve belirtileri nelerdir?
Erkeklerde kansere bağlı ölümlerde birinci sırada yer alan akciğer kanseri için en önemli risk faktörü tütün kullanımı. Tütün kullanmayanlarda çok daha seyrek rastlanılan akciğer kanseri sıklığının sigara ile savaşta başarı kazanıldıkça azalması bekleniyor. Sigara dışında genetik yatkınlık, günlük yaşamda karşılaşılan ve özellikle ev yapım malzemesi olarak kullanılan taş, toprak, çimentoda doğal olarak bulunan radon gazı, bazı metal buharlarına maruz kalmak ve ülkemizin özellikle belirli bölgelerinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan asbest gibi faktörler de akciğer kanserine neden olabilecek riskli durumlar. Akciğer kanserinde erken tanı yaşam kurtarıyor. Erken dönemde tanı konulan kanser olgularında uygulanan cerrahi ve diğer tedavilerle yüz güldürücü sonuçlar alınıyor.
Erken tanı için nelere dikkat edilmelidir?
Akciğer kanserinin belirtileri öksürük, balgam çıkarma, kan tükürme, nefes darlığı, sırt veya göğüs ağrısı, kilo kaybı, ses kısıklığı olabilir. Akciğer kanserine yakalanan hastaların büyük çoğunluğu sigara içen bireyler olduklarından, öksürük, balgam çıkarma, hırıltılı solunum gibi şikayetler hasta tarafından genellikle sigaraya bağlanmaktadır. Bu durum hastalık belirtilerinin ihmal edilmesi ve teşhisin gecikmesi ile sonuçlanır. Gecikmeye yol açmamak için 3 haftayı geçen öksürük varlığında, önceden var olan öksürüğün karakterinin değişmesi durumunda (öksürüğe balgam eklenmesi, birlikte kan tükürme veya öksürüğün şiddetinde değişiklik olması gibi) hastanın gecikmeden doktora başvurması gerekir.
Akciğer kanserinde tanı nasıl konulur?
- Klinik şüphe varlığında doktor kararıyla akciğer grafisi ve akciğerin bilgisayarlı tomografisi incelenir.
- Gerekli durumlarda bronkoskopi adı verilen endoskopik yöntemle biyopsi yapılarak tanıya ulaşılır.
- Bronkoskopi ile ulaşılamayacak bölgeler için konunun uzmanı doktor farklı biyopsi yöntemlerini önerecektir.
Akciğer kanserinin tedavisi nasıldır?
Akciğer kanseri başlıca iki grupta ele alınır. Bu gruplar küçük hücreli kanser ve küçük hücreli olmayan kanserlerdir. Bu iki grupta tedavi yöntemleri farklılıklar gösterir. Tedavi yöntemi üzerine etkili bir diğer faktör de tanı konulduktan sonra hastalığın evresini doğru olarak belirleyebilmektir. Hastalığın evresi akciğerdeki asıl tümörün bulunduğu yer, tümörün boyutu, göğüs içerisindeki lenf bezlerine yayılım ve akciğer dışı organlara yayılım gibi faktörlerle belirlenir. Evreyi belirleyecek farklı girişimler, farklı görüntüleme yöntemleri vardır. Hastalığın tipi ve evresi belirlendikten sonra hastanın performansı da dikkate alınarak tedavi şekline karar verilir. Bu tedavi cerrahi girişim, kemoterapi ya da radyoterapi olabilir. Birçok hastada ise bu modalitelerin kombinasyonu tercih edilir. Günümüzde erken tanı olanaklarının artmış olması, gelişen teknolojiyle birlikte cerrahi tekniklerin gelişmesi, radyoterapi alanında çok üstün cihazların kullanıma girmesi ve kemoterapi uygulamalarında daha etkin ilaçların kullanılması ve bunun da ötesinde, kanser hücrelerinin genetik özelliklerine göre hedefe yönelik tedavi olanaklarının kullanılmasıyla akciğer kanserinin tedavisinde eskiye göre daha yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir.